رشته راهنمایی و مشاوره

معرفی رشته راهنمایی و مشاوره

رشته راهنمایی و مشاوره یکی از رشته‌های گروه علوم انسانی محسوب می شود که دروس آن بیشتر در زمینه رشد، ابعاد مختلف شخصیت آدمی و پیشگیـری از مشکلات و اختلالات بخصـوص مشکلات دانش‌آموزان و نوجوانان است. مشاوره، مشورت و دریافت کمک اطلاعاتی دربارهٔ یک موضوع است که بین مراجع (کمک‌گیرنده) و متخصص (مشاور) انجام می‌گیرد و مشاور به افراد آموزش می‌دهد که چه کنند تا دچار بحران‌های روحی نگردند و راه پیشرفت و تکامل را راحت‌تر و سریع‌تر طی کنند. بخش دیگری از فعالیت مشاوره نیز شامل حال افرادی می‌شود که دچار بحران شده‌اند و اکنون نمی‌دانند که چگونه باید از بحران مورد نظر عبور کرده یا با آن کنار بیایند در اینجا مشاور به فرد مراجعه کننده کمک می‌کند تا بتواند بر بحران موجود غلبه کند  

---

مشاور، در مشاوره‌های خانواده، شغلی، تحصیلی، روانی، ارتباطی، عاطفی و رفتاری از مهارت‌های روان‌شناختی کمک می‌گیرد و یک مشاور فقط می‌کوشد مسئله انتخاب و تصمیم گیری را که کاری بسیار دشوار و گاهی دردناک است برای وی آسان سازد. فرق مشاوره و راهنمایی در این است که یک مشاور در حل مشکل، فقط می‌تواند با همدلی وهمفکری به بررسی راه حل‌ها بپردازد و راهنمایی جنبه عملی و کلی دارد، اما مشاوره جنبه تخخصصی و جزئی. راهنمایی جنبه پیشگیری، اما مشاوره جنبه درمان دارد. خوب گوش دادن و خوب سخن گفتن دو ویژگی مهم و ضروری برای دانشجوی رشته مشاوره است. یک مشاور باید بتواند با صبر و بردباری و آرامش درونی خود، فضای مناسبی برای مراجعه کننده ایجاد کند و به او اجازه دهد که خود را تخلیه کرده و دغدغه‌های ذهنی خویش را بیان کند و یک مشاور خوب باید از مسائل اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و مذهبی نیز اطلاع داشته باشد. در ادامه برای آشنایی بیشتر متقاضیان انتخاب رشته کنکور و نیز افرادی که در بازار کار و استخدام به دنبال آینده شغلی بهتری هستند، اطلاعات بیشتری شامل دانشگاه‌های دارای رشته مذکور، معرفی رشته‌های ارشد و دکتری راهنمایی و مشاوره (به منظور ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر آموزش عالی) و معرفی فرصت شغلی و بازارکار این رشته ارائه می‌شود.

توانایی‌های لازم برای رشته راهنمایی و مشاوره

خوب گوش دادن و خوب سخن گفتن دو ویژگی مهم و ضروری برای دانشجوی رشته مشاوره است. یک مشاور باید بتواند با صبر و بردباری و آرامش درونی خود، فضای مناسبی برای مراجعه کننده ایجاد کند و به او اجازه دهد که خود را تخلیه کرده و دغدغه‌های ذهنی خویش را بیان کند.

---

یک مشاور خوب باید از مسائل اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و مذهبی جامعه نیز اطلاع داشته باشد.

موقعیت شغلی رشته راهنمایی و مشاوره در ایران

مشاوره دارای ابعاد مختلفی است و می‌توان برای انتخاب رشته تحصیلی، ازدواج، شغل‌یابی، نحوه ارتباط در یک محیط صنعتی، نحوه ارتباط اعضای خانواده یا نحوه روبرو شدن با بحران‌های دوران نوجوانی و جوانی از مشاور استفاده کرد. امروزه شغل مشاوره یکی از شغل‌های تعریف شده در آموزش و پرورش است و هر مدرسه در مقطع متوسطه یا پیش‌دانشگاهی حداقل نیاز به یک مشاور دارد و به همین دلیل با کمبود کارشناس در رشته مشاوره روبرو هستیم. در ضمن یک مشاور می‌تواند به غیر از آموزش و پرورش در بهزیستی، کمیته امداد، فرهنگسراها، مراکز بازپروری و زندان‌ها به کار مشاوره بپردازد.

وضعیت بازارکار گرایش‌های ارشد مشاوره

ارشد مشاوره دارای ۴ گرایش مشاوره خانواده، مشاوره مدرسه، مشاوره شغلی، مشاوره توانبخشی است و در این قسمت به وضعیت بازار کار گرایش‌های کارشناسی ارشد مشاوره می‌پردازیم. فارغ التحصیلان ارشد مشاوره علاوه بر این که می‌توانند دفتر مشاوره خصوصی بزنند، می‌توانند در نهاد‌های دولتی همچون آموزش و پرورش، کلینیک، زندان ها، بیمارستان ها، بهزیستی، مراکز بازپروری، کمیته امداد، مربی مهدکودک ها، مراکز پیش دبستانی و دیگر ارگان‌های مرتبط مشغول به کار شوند. همه گرایش‌های ارشد مشاوره می‌توانند در تمام مراکز بالا کار کنند، ولی در ادامه وضعیت بازار کار رشته مشاوره به تفکیک گرایش‌ها اولویت بندی شده است.

بازارکار رشته مشاوره خانواده

بازار کار رشته مشاوره خانواده در تمام مراکز بالا می‌باشد، ولی اولویت بیشتر با بیمارستان‌ها یا کلینیک ها، زندان و یا دفاتر خصوصی است.

بازار کار رشته مشاوره مدرسه

بازار کار مشاوره مدرسه در تمام مراکز بالا می‌باشد، ولی اولویت با آموزش پرورش، مربی مهدکودک‌ها و مراکز پیش دبستانی است.

بازارکار رشته مشاوره شغلی

بازار کار رشته مشاوره شغلی در تمام مراکز بالا می‌باشد، ولی اولویت با کارخانه‌ها و کلینیک‌ها است.

بازارکار رشته مشاوره توانبخشی

بازار کار رشته مشاوره توانبخشی در تمام مراکز بالا می‌باشد، ولی اولویت با بهزیستی، مراکز بازپروی، کمیته امداد و زندان‌هاست.

---

درس‌های رشته راهنمایی و مشاوره در طول تحصیل

دروس پایه و اصلی‌ رشته راهنمایی و مشاوره

• ریاضیات پایه‌
• مبانی جامعه‌شناسی‌
• انسان از دیدگاه اسلام‌
• روان‌شناسی عمومی‌
• اصول فلسفه آموزش و پرورش‌
• آمار توصیفی
• آموزش و پرورش ابتدایی‌
• راهنمایی و متوسطه‌
• جامعه‌شناسی آموزش و پرورش‌
• روان‌شناسی از دیدگاه دانشمندان اسلامی‌
• مبانی راهنمایی و مشاوره‌
• فیزیولوژی انسان (اعصاب و غدد)
• آمار استنباطی‌
• روش‌ها و فنون راهنمایی و مشاوره‌
• سنجش و اندازه‌گیری در علوم تربیتی
• روش‌ها و فنون تدریس‌
• نماد خانواده در اسلام و ایران‌
• روان‌شناسی رشد
• روش تحقیق در علوم تربیتی و مشاوره‌
• مقدمات مدیریت آموزشی‌
• روان‌شناسی یادگیری‌
• تولید و کاربرد مواد آموزشی‌
• مبانی کامپیوتر
• روان‌شناسی شخصیت
• روان‌شناسی تربیتی‌
• آسیب‌شناسی روانی‌
• مسائل جوانان و نوجوانان‌
• روان‌شناسی اجتماعی‌
• روان‌شناسی و آموزش افراد استثنایی‌
• بازی درمانی‌
• اختلالات یادگیری‌
• آسیب‌شناسی اجتماعی
• بهداشت روانی‌

دروس تخصصی رشته راهنمایی و مشاوره

• راهنمایی و مشاوره تحصیلی‌
• راهنمایی و مشاوره شغلی‌
• کاربرد آزمون‌های روانی (هوش، استعداد، رغبت)
• کاربرد آزمون‌های تشخیصی و شخصیت در مشاوره‌
• نظریه مشاوره و روان‌درمانی
• راهنمایی و مشاوره گروهی
• مشاوره خانواده‌
• مددکاری اجتماعی در مشاوره‌
• روش‌های تغییر و اصلاح رفتار
• متون تخصصی زبان‌
• پروژه تحقیقاتی‌
• تمرین عملی مشاوره (فعالیت‌های راهنمایی)
• تمرین عملی مشاوره (فعالیت‌های مشاوره‌ای)

منبع : yjc