حساب معین چیست | تعریف و کاربرد حساب های معین در حسابداری

حساب معین که در انگلیسی با عنوان subsidiary accounts شناخته می شود، به معنا گزارش ریز حساب ها جهت گزارش دهی باطن سازمانی می باشد. برای بیان همین مفهموم می بایست به توضیحات ذیل اعتنا کنید. همانطور که گفته شد، هدف از حسابداری ارائه گزارش گیری مالی و به اصطلاح حسابداری به اشخاص ذی نفع است.

به طور کلی ما دو جور گزارش در حسابداری داریم، گزارش درون سازمانی و گزارش برون سازمانی. گزارش داخل سازمانی گزارشی است که داخل سازمان و به مدیریت و مسئول مربوطه ارائه می ‌شود. گزارش برون سازمانی هم، همانطور که از اسم آن پیداست گزارشی می‌باشد که ما به افزاد و ذی نفعان بیرون سازمان ارائه می دهیم. مانند امور مالیاتی، سازمان تامین اجتماعی، موسسه ها مالی و اعتباری و یا این که سهامدارانی که از بیرون به گزارش نیاز دارند.  حال حساب معین چیست؟!

حساب معین یعنی چی؟

با توجه به توضیحات بالا، از آنجا که افراد داخل سازمان بخش اعظم نیاز به گزارشات جزئی تر دارند، حسابداران برای ارائه گزارش ها به افراد داخل سازمانی عموما گزارش در سطح معین ارائه می نماید. یعنی زمانی حسابی بصورت ریز یا این که جزء ارئه می شود در واقع معین حساب گزارش شده است.

همین جا خوب هست بدانید حساب های معین نیز می توانند بصورت جزءتر ارائه شوند که به آن حساب تفصیلی می گویند.

دفتر معین چیست؟ 

دفتر معین به عبارتی دفتری می باشد که عملیات حسابداری معین در آن انجام می شود. در یک تمجید کلی می توان گفت دفتر معین یک دفتر کار کمکی می باشد که حسابهای جزء یک حساب کل، در آن ثبت می شود.

به طور نمونه هنگامی ما یک حساب کل به اسم بدهکاران را با کد ۲۰ ثبت کرده ایم. کل حسابداران باسابقه می دانند که زمانی موسسه ای کار می کند، بدهکاران و بستانکاران آن مطلقا یک نفر نیستند، بلکه اشخاص زیادی وجود دارند که با شرکت معامله کرده و می توانند بدهکار یا بستانکار شرکت باشند. براین اساس در حسابداری برای محافظت حساب های جزء یک حساب کل از دفتری به نام دفتر معین استفاده می کنند.

معرفی بیشتر حساب معین در حسابداری

همانطور که گفته شد، ما بایستی چند گزارشات برون سازمانی در اختیار ذینفعان خارجی قرار بدهیم و در حالت کلی ما همه حساب های سازمان را نمی توانیم به جهت حسابهای داخلی به کار گیری کنیم. به این معنی که هیچ مدیری نمی‌گوید که ما به طور کلی چه میزان طلبکاریم و چه میزان بدهکاریم و با به کارگیری از حساب های کل نمی توانیم گزارش دقیق و با جزییات به مدیران خود ارائه دهیم.

پس در عاقبت بایستی از حساب های معین استعمال کنیم. به عنوان مثال شما قصد دارید به آموزشگاه حسابداری آریا تهران مراجعه کنید، وقتی که می خواهند به شما آدرس دهند، به شما می‌گویند تشریف بیاورید جنب مترو توحید. در واقع این نشانی کلی، شما نمی توانید آموزشگاه حسابداری آریا تهران را پیدا کنید. اما به عنوان مثال وقتی که یک نشانی کامل در اختیار شما قرار می‌گیرد، همین یک آدرس دقیق با جزئیات کوچک می‌ تواند شما را به مقصد برساند. پس در موقعیت کلی، محاسبه کردن ریز حساب ها را حساب معین می گویند.

کاربرد حساب های معین در حسابداری

در قسمت قبل شما با تعریف حساب معین آشنا شدید. برای تمام حساب های کل، یک حساب معین وجود دارد و در واقع حساب معین به مشخص نمودن حساب کل می پردازد. اما در گزینه کاربرد حساب های معلوم در حسابداری بایستی گفت که در حسابداری کلان یک شرکت، شما هنگامی که نام یک حساب را ذکر می کنید، در واقع دارید به حساب معین آن اشاره می کنید.

به عنوان مثال وقتی می ‌گوییم حساب مربوط به بانک، در واقع مراد ما کدام بانک است؟ حساب ما در کدام بانک قرار دارد، بانک صادرات، بانک ملت، تجارت و غیره. همین اسامی که ذکر می ‌شود در واقع ما داریم حساب های معین مربوط به حسابداری را ذکر می کنیم.

مثلاً حساب صندوق. شما در سازمان خویش چه تعدادی صندوق دارید ؟ صندوق یک، صندوق دو، صندوق سه، این اسامی که ذکر می ‌شود در واقع مربوط به حساب های معین صندوق است. پس در وضعیت کلی می ‌توان گفت که کاربرد حساب های معین در حسابداری همین می‌باشد که شما بتوانید دقیق‌تر به حسابرسی تیم خویش رسیدگی کنید.